konstytucja 3 Maja w Rybniku?

29/04/2020

Co łączy Rybnik z wydarzeniami 3 maja 1791 r. w Warszawie?

   

Niewiele ale... w zbiorach Muzeum w Rybniku znajdują się eksponaty które pamiętają uchwalenie Ustawy Rządowej z dnia 3 maja i brały udział w uroczystościach świętujących jej uchwalenie.

 

    Wtedy nie był błysku fleszy, dziennikarzy i fotoreporterów telewizyjnych…, a przecież działo się coś niezmiernie ważnego. Dopiero 100 lat później, mistrz Jan Matejko namalował obraz Konstytucja 3 Maja 1791 r. pokazujący rozemocjonowane tłumy zdążające ulicami Warszawy spod zamku do kościoła św. Jana. W obfitującej w historyczne postacie scenie, znajdujemy nie tylko głównych konstruktorów konstytucji, widzimy też jej przeciwników. Malarz nie zapomniał o mieszkańcach Warszawy wszelkiego pochodzenia i profesji. Stoją oni wmieszani w wiwatujący tłum, jako ważny element świętującego społeczeństwa. Miejsce – fragment ulicy przed kościołem ograniczony wysokimi kamienicami nabiera szczególnej atmosfery poprzez łopoczące na wietrze ponad głowami chorągwie królewskie i ziemskie. Ogromne ich płaty wykonane z cienkiego jedwabiu, przytwierdzone do wysokich, bo ponad 5 metrowych drążków trzymanych przez chorążych, falują na wietrze. Widzimy ich tylko kilka, te od strony zamku, a co z niewidocznymi, nadciągającymi od strony rynków Starej i Nowej Warszawy? Rozkołysane dzwony obwieszczając doniosłą wieść sprawiały, że kto żyw biegł w pobliże zamku. Warszawscy rzemieślnicy rzucając warsztaty także biegli, niosąc własne chorągwie cechowe. Przyzwyczajeni byli do tego, że bez nich nie mogło się odbyć żadne ważne wydarzenie, a panująca od tygodni pełna napięć i oczekiwania, nerwowa atmosfera sejmowa sprzyjała pogotowiu.

 

Chorągiew mydlarzy warszawskich

 

 Jakiż związek z tym doniosłym dla ówczesnej Rzeczypospolitej wydarzeniem sprzed 229 lat ma bardzo odległy od Warszawy Rybnik? Otóż ma, i to zaskakująco bliski. Dzieje się to za sprawą kilku chorągwi rzemieślniczych znajdujących się w zbiorach Muzeum w Rybniku. Kiedy znalazły się u nas w 1988 r. nawet nie przeczuwaliśmy, jakie skarby przeszłości do nas trafiły. Wśród prawie setki chorągwi i sztandarów cechowych są te, które były bezpośrednimi świadkami rozgrywających się w Warszawie majowych wydarzeń roku 1791. Żmudne badania i prace konserwatorskie pozwoliły odsłonić skrywane przez nie tajemnice. Zwłaszcza jedna z nich, chorągiew cechu rękawiczników warszawskich, poprzez umieszczone na niej napisy bezpośrednio nawiązuje do Dnia, 3 Maja Roku 1791, kiedy to był Lud uszczęśliwiony – ostatnie dwa słowa przez prawie 200 lat były w ukryciu; odczytano je całkiem niedawno podczas konserwacji chorągwi...

 Wiecej czytaj/pobierz:   pdf 2,2 MB