Rybnik • Gruba • Szychta • Fedrowanie

Na obszarze dawnego powiatu rybnickiego w ramach państwa pruskiego rewolucja przemysłowa przyniosła szybki rozwój przemysłu wydobywczego. Począwszy od schyłku XVIII w. aż po lata 60 – te XX w. powstało kilkanaście kopalń, wiele niewielkich zakładów szybko zlikwidowano lub włączono do znacznie większych i o perspektywicznym rozwoju. Po II wojnie światowej Rybnik stał się centrum ROW (Rybnicki Okręg Węglowy), a tym samym tutejsze Muzeum podjęło wysiłek zbierania wszelkich śladów funkcjonowania tej profesji tak w sferze technicznej jak i jego oddziaływania na lokalną kulturę. Restrukturyzacja przemysłu zapoczątkowana w latach 90 – tych spowodowała likwidację wielu kopalń. Wzrosło zatem zapotrzebowanie na materialne utrwalenie śladów powoli zanikającej profesji w postaci wystawy.

Zwiedzanie rozpoczyna się od pobrania znaczka i hełmu górniczego. Następnie zwiedzający udają się do zainscenizowanego podziemia kopalnianego. Jej centralnym punktem jest wyrobisko górnicze z zabudowanymi obudowami rożnego typu (drewniana, metalowa). Eksponowany jest fragment typowego torowiska z wagonikiem wypełnionym urobkiem. Obok przedstawiono stój roboczy górnika z pełnym oporządzeniem. We wnętrzu wyrobiska prezentujemy różnego typu drobny sprzęt związany z pracą pod ziemią m. in. osprzęt strzałowy, ratowniczy i pomiarowy. Dużą wartość poznawczą ma zbiór górniczych lamp oświetleniowych z XIX – XX w. Do wyrobiska prowadzi korytarz, z szeregiem ciekawych eksponatów. Na jednej ze ścian zabudowano kapliczkę z figurą św. Barbary, której wizerunki spotykamy w podziemiach wielu kopalń. U wylotu korytarza znajduje się urządzenie sygnalizacyjne używane na szybach wyciągowych. Przedstawiono w tej części ekspozycji fragment markowni górniczej i typowej łaźni górniczej. Wystawę uzupełnia zbiór rzeźb o tematyce górniczej wykonanych z węgla i grafitu.