• Wystawy stałe
  • Wystawy czasowe
  • Archiwum wystaw
  • Wystawy do wypożyczenia
  • Uciekinierzy z PRL-u

    2.04. - 3.05.2013

    Wystawa została przygotowana przez pracowników Oddziałowego Biura Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach Monikę Bortlik-Dźwierzyńską i Marcina Niedurnego. Poświęcona jest problematyce ucieczek obywateli polskich z kraju w latach 1945–1989. Celem wystawy jest przede wszystkim zaprezentowanie ich różnorodnych form, ale też ukazanie metod stosowanych przez władze w celu przeciwdziałania ucieczkom. Początkowe panele koncentrują się wokół funkcjonowania Wojsk Ochrony Pogranicza, formacji odpowiedzialnej za bezpieczeństwo granic Polski Ludowej. Na uwagę zasługują zwłaszcza fotografie przedstawiające tzw. przygraniczny pas kontrolny w postaci kilkunastometrowej szerokości odcinka zaoranej ziemi. W tej części zobaczyć można również instrukcje i wytyczne Ministerstwa Spraw Wewnętrznych dotyczące ucieczek i odmów powrotu do kraju obywateli PRL. Na kolejnych planszach zaprezentowano wiele unikalnych fotografii i dokumentów ilustrujących już konkretne przypadki ucieczek, zarówno tych najgłośniejszych, jak i mniej znanych. Autorzy przypominają m.in. okoliczności ucieczki Stanisława Mikołajczyka, Józefa Światły, braci Zielińskich. Jednocześnie przedstawiają wiele zapomnianych ucieczek jak np. historię Lecha Cyrka czy załogi ORP „Żuraw”. Najwięcej osób korzystało jednak z bezpieczniejszej „drogi” na Zachód, odmawiając powrotu do kraju z wycieczek zagranicznych, wyjazdów służbowych i prywatnych. Wśród nich znalazły się postaci ważne dla polskiej kultury, nauki i sportu jak chociażby Czesław Miłosz, Leopold Tyrmand, Władysław Kozakiewcz. Znajdujące się na wystawie zdjęcia i dokumenty w większości prezentowane będą po raz pierwszy.