Urodziła się w Zawoi, pięknej turystycznej miejscowości u stóp Babiej Góry. Jak sama o sobie mówiła, z urodzenia jest zawojanką, a z wyboru rybniczanką. Ukończyła w Krakowie Liceum Sztuk Plastycznych, a następnie Wydział Grafiki Artystycznej Akademii Sztuk Pięknych. Ukończyła również Podyplomowe Studia Muzeologiczne na Uniwersytecie Jagiellońskim (zakres: historia sztuki).
Dane mi było na co dzień obserwować nie tylko Jej pracę, wielkie zaangażowanie i trud jaki w swą twórczość wkładała, ale też doznawać pełnej troski i czułości matczynej opieki. Pamiętam wszechobecne w domu wazony pełne pędzli, dłuta, skrobaki, wałki, pióra, tusze, pastele, pudełka z farbami i węglem drzewnym, sztalugi - a przede wszystkim – Mamę – grafika. Fascynowało mnie, jak sprawną ręką wycinała specjalnymi narzędziami rysunki, wykorzystując różne materiały, głównie tworzywa sztuczne i drewniane klocki W skupieniu tworzyła formę drukarską, zwaną ryciną graficzną. Formę pokrywała zazwyczaj farbą drukarską aby uzyskać oryginalną grafikę artystyczną. Linoryty, drzeworyty, litografie, akwarele, tempery, szkice, techniki, które sama opracowywała, były częstymi tematami rozmów w naszym domu. Nocami, kiedy domowników nie było już w kuchni, gdzie stał największy stół, zaczynała pracować. Rozkładała kalkę techniczną, ołówki, cieniutkie pióra, linijki, przykładnice i różne inne narzędzia kreślarskie. Przy ich pomocy rozrysowywała przeróżne projekty. Trudno zliczyć jakie i ile ich było – z uwagą pracowała nad każdym –począwszy od małych proporczyków, okładek książek, projektów sztandarów, wnętrz, po elewacje przedsiębiorstw, a nawet wielopiętrowych bloków osiedlowych.
Helenka, bo tak się do Niej zwracaliśmy, w twórczości artystycznej nigdy nie wracała do tego co minęło. Zawsze chwytała wzrokiem i zatrzymywała myślą obecną chwilę z jednym wyjątkiem., kiedy to sięgnęła do przeszłości malując swoją mamę. Była to jej ostatnia praca, zatytułowana Moja Mamusia. Miała z nią już wiele problemów, ponieważ wada wzroku z jaką się borykała, ograniczyła jej dalsze możliwości twórcze.
Przez kilka lat miałam sposobność i przyjemność pracować z Helenką w rybnickim muzeum. Tutaj byłyśmy koleżankami, co dodatkowo zbudowało między nami ciekawą relację. W czasie, gdy Mama przeszła już na emeryturę, nadal interesowała się sprawami muzeum, i chętnie uczestniczyła we wszystkich wernisażach, koncertach i spotkaniach.
W poświęconej Helence wystawie chcę pokazać nie tylko rozproszony, bardzo okrojony już niestety, i nieco zapomniany, niezwykle różnorodny jej dorobek artystyczny, ale przedstawić Ją jako osobę pełną ciepła i oddania rodzinie, którą tu, w Rybniku stworzyła. Składam jej za to serdeczne podziękowania.
Dziękuję również wszystkim osobom, które w jakikolwiek sposób przyczyniły się do zorganizowania tej ekspozycji.
Celestyna Chlubek - Adamczyk
_____
Helena Piergies–Chlubek studiowała w pracowni prof. Konrada Strzednickiego na Wydziale Grafiki Artystycznej Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, uzyskując dyplom w 1956 r. W Krakowie ukończyła również Podyplomowe Studium Muzeologiczne Uniwersytetu Jagiellońskiego (zakres: historia sztuki).
Jako członek Związku Polskich Artystów Plastyków bierze udział w szeregu wystaw plastycznych m.in. w wystawach okręgowych, Biennale Grafiki w Krakowie oraz we wszystkich wystawach twórczej „Grupy ROW” m. in. w Muzeum Okręgowym w Opawie. Zajmuje się również sztuką użytkową, pracą pedagogiczną, upowszechnianiem kultury plastycznej i ruchem amatorskim. W latach 60 – 70 tych pełni funkcję przewodniczącej Sekcji Plastycznej Amatorskiego Ruchu Artystycznego przy Wojewódzkim Ośrodku Kulturalnym w Katowicach oraz funkcję konsultanta d/s plastyki przy Miejskim Ośrodku Kultury w Wodzisławiu Śląskim. Jest prelegentem Towarzystwa Wiedzy Powszechnej, jurorem amatorskich wystaw plastycznych, instruktorem zespołu plastycznego oraz sekretarzem twórczej grupy plastyków „Grupy ROW”.
Jako pracownik Muzeum w Rybniku zajmuje się w latach 70 – 80 tych oprawą plastyczną wszystkich wystaw m.in. projektowaniem afiszy, katalogów, dyplomów i składanek, pełni również funkcję doradcy artystycznego w rybnickiej Galerii Sztuki Współczesnej.
Jej bogata działalność uhonorowana została szeregiem nagród i wyróżnień. W latach 1983, 1984, 1985 otrzymała w Konkursach wojewódzkich i ogólnopolskich na „Najciekawsze Wydarzenie Muzealne Roku” nagrody za oprawy plastyczne wystaw. Przyznane jej zostały również odznaki: „Zasłużony dla Miasta Rybnika” oraz „Zasłużony Działacz Kultury”.
Żywiołowa, ale zarazem zaprawiona niemałą dozą rozwagi chęć zatrzymania tego co znajduje się w naszym bezpośrednim otoczeniu, ustabilizowanie tego co przemija, poddanie się efemerycznemu urokowi chwili – oto cechy charakteryzujące twórczość Heleny Piergies-Chlubek.
Z jej pogodnych pejzaży (akwarele, rysunki) pełnych słońca i powietrza emanuje umiejętność syntetycznego ujmowania tematu, oraz ciekawego operowania dynamiką kreski i plamy.
Zdolność celnej, błyskawicznej obserwacji połączona z umiejętnością wydobycia piękna krajobrazu zapewniają pracom artystki wysoką rangę artystyczną.
Nie łamiąc konwencji realistycznej, sięga do form coraz bardziej lapidarnych bliżej związanych z naturą w znaczeniu struktur elementarnych.
W pracach o tematyce hippicznej, wykonywanych techniką własną, nie godząc się w żadnym wypadku na powierzchowną rejestrację faktów, nie waha się przed odrzuceniem dosłowności na rzecz ekspresji. Staje na gruncie realizmu, szanując wymogi ścisłej obserwacji rzeczywistości.
W swoich akwarelach, nie sięgając po wyjątkowe krajobrazy podziwiane przez turystów, dostrzega interesujące ją zjawiska w codziennej rzeczywistości tam, gdzie bywają one niedostrzegane wskutek spowszechnienia i powierzchownej obserwacji. Helena Piergies-Chlubek wciąga widza w sferę swoich osobistych doznań i wzruszeń, którym poddaje się stale w czasie skomplikowanego procesu twórczego.
Marian Rak
Wstęp do katalogu wystawy: Grafika, Rysunek, Akwarela Heleny Piergies-Chlubek i Barbary Wołoszyńskiej-Rak. Rybnik, marzec – kwiecień 1994.
