Romański kościół drewniany w Lomen (Lomen Stavkyrke) w Norwegii(w obiektywie Julii Rott) Jeden z dwudziestu ośmiu zachowanych do dzisiaj w Norwegii średniowiecznych drewnianych kościołów słupowych w Lomen (region Oppland, którego stolicą jest Lillenhammer) został zbudowany w drugiej połowie XII stulecia (co potwierdziły badania dendrologiczne) i przebudowany oraz powiększony w 1779 r. Był wykorzystywany jako kościół parafialny do 1914 r. Jego najcenniejszym elementem architektonicznym jest kunsztowny drewniany romański portal wejściowy, na którym widać wspaniałe motywy roślinne tworzące skomplikowane ornamenty. Znajdującą się obok kościoła dzwonnicę wybudowano w 1674 r., a średniowieczne dzwony pochodzą z 1200 i 1350 r. Podczas wykopalisk archeologicznych w okolicach kościoła odkryto ponad 70 przedmiotów (kawałków biżuterii i monet), z których najstarsze pochodziły z XII wieku. W średniowiecznej Norwegii w okresie od 1100 do 1300 r. wybudowano około tysiąca kościołów słupowych. Jedynym oryginalnym drewnianym kościołem słupowym poza Norwegią jest kościółek Wang przeniesiony w 1842 r. w Karkonosze. Głównym elementem struktury kościoła w Lomen jest szkieletowa rama składająca się z pionowych słupów narożnych (norw. stav) spiętych długimi deskami (klepkami). Technikę tę zaczerpnięto ze sposobu budowy łodzi przez Wikingów. Budowla reprezentuje tzw. typ borgund, charakteryzujący się tym, że zarówno centralna część nawy głównej, jak i prezbiterium są podniesione, co nadaje kościołowi charakterystyczny „trójwymiarowy” warstwowy profil. Choć niewielki i o prostej czworobocznej, wspartej na czterech kolumnach, konstrukcji kościół w Lomen nie jest tak unikatowym zabytkiem jak Urnes Stavkirke (najstarszy z zachowanych norweskich kościołów słupowych w Norwegii wpisany na Listę Swiatowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO) czy Borgund Stavkirke (jedyny, który dotrwał do naszych czasów w nienaruszonym stanie), to jednak zasługuje na uwagę jako znakomity przykład narodowego dziedzictwa architektury norweskiej i powinien znaleźć się na szlaku skandynawskich wędrówek w poszukiwaniu śladów średniowiecza i początków chrześcijaństwa w Europie.
Julia Rott (Katowice) – studentka Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Uczestniczka wyjazdu naukowego Curie-Słowak Skandynawia 2009. Interesuje się kulturą skandynawską, kulturą Dalekiego Wschodu, literaturą, fotografią i podróżami. Współpracowała z Polskim Radiem Katowice. W sierpniu 2010 r. zdobyła główną nagrodę w ogólnopolskim konkursie „Jak rozumiecie wolność dzisiaj?” z okazji 30. rocznicy powstania Solidarności, którego organizatorem był Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN” w Lublinie, a partnerami m.in. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Narodowy Bank Polski. Jest autorką wystaw fotograficznych „Romański kościół drewniany w Lomen w Norwegii” oraz „Katedra Nidaros w Trondheim — największa średniowieczna budowla norweska prezentowanych w Miejskiej i Powiatowej Bibliotece Publicznej w Zawierciu, Wyższej Szkole Humanitas w Sosnowcu i W Liceum Ogólnokształcącym im. Marii Skłodowskiej-Curie w Chorzowie. Jej trzy fotografie znalazły się wśród 60 zdjęć wyróżnionych przez internautów w konkursie Katowice w obiektywie 2010 zorganizowanym przez Urząd Miasta Katowice pod patronatem Związku Polskich Artystów Fotografików Oddział w Katowicach. Były eksponowane w Galerii ZPAF „Katowice”, MDK „Południe” w Katowicach oraz w ostrawskim magistracie.