Konferencja odbyła się 4 marca 2010 r. od godz. 10.00
w budyneku Cechu Rzemiosł oraz Małej i Średniej Przedsiębiorczości w Rybniku, ul. Wysoka 15/17
Tematyka:
Być może historia gospodarcza jest trudniejsza od politycznej, być może nigdy nie zainteresowały nas problemy chłopów pańszczyźnianych czy dane o wielkości produkcji rolnej. Ale to historia gospodarcza dotyka każdego człowieka, niezależnie od tego, kto jest u władzy, czy nastał czas wojny czy pokoju...
Gospodarki nie sposób pominąć w tworzeniu obrazu przeszłości danego terenu. Dlatego też w trzecim tomie towarzyszącym konferencji poświęconej historii Rybnika i powiatu rybnickiego siedmiu autorów postarało się przybliżyć ten fragment dziejów.
W porównaniu z dotychczasowymi konferencjami liczba referentów może wydawać się nikłą. Podkreślenia jednak wymaga fakt, że ponad połowa tekstów ma charakter pionierski, a do ich powstania których wykorzystano nowe materiały źródłowe. Warto również zwrócić uwagę na tematykę zagadnień, która do tej pory była w badaniach pomijana. Przykładem może być artykuł Ewy Kulik, która na przykładzie Zamysłowa w syntetyczny sposób ukazała model gospodarczy obowiązujący na terenie Rybnika i powiatu.
Adam Frużyński przedstawił skondensowaną, choć niezwykle obszerną, historię hutnictwa w rejonie Rybnika. Mimo, że doprowadzona jedynie do 1945 r. (w przyszłym roku będzie kontynuowana) praca winna być, moim zdaniem, podstawą do wszelkich dalszych studiów tego zagadnienia.
Anna Gudzik zaprezentowała bliżej hutnictwo i górnictwo okolic Czerwionki-Leszczyn. Tekst ten stanowi przykład rozwinięcia tematu poruszanego w pierwszym artykule.
Bogdan Kloch w trudnym, hermetycznym tekście podjął się prezentacji budżetu Rybnika z roku 1909. Fascynujące są zawarte w nim dane, które nie są tylko prostym wykazem cyfr, ale pozwalają na wskazanie głównych kierunków działań ówczesnych władz miasta.
Nie powinniśmy uprawiać historii alternatywnej. Ale musimy pamiętać, że wielokrotnie jakieś wydarzenia nie doszły do skutku albo przybrały inna formę niż pierwotnie planowano. Dlatego w niniejszym tomie podjąłem temat niezrealizowanych inwestycji kolejowych w rejonie Pszowa i Lysek.
Uważny spacer po Rybniku może skutkować pytaniem o przeszłość zabytków architektury. Jacek Kamiński przedstawił katalog zabytków funkcjonalizmu w Rybniku oraz omówił plany przebudowy Rybnika wysuwane w okresie międzywojennym.
Wreszcie Witold Marcoń skupił się na politykach pochodzących z terenu powiatu rybnickiego, którzy w okresie międzywojnia wypowiadali się na tematy gospodarcze.
Mimo różnorodności prezentowanych zagadnień, dostrzec można cały szereg takich, które wymagają dalszych studiów. Najbardziej widocznym brakiem jest okres po roku 1945. Ponadto obszar położony na południe od Rybnika, o którym dotąd napisano niewiele czy problem dziejów rzemiosła.
Mam nadzieję, że w przyszłości będzie okazja powrócić do historii gospodarczej Rybnika i powiatu rybnickiego.
Dawid Keller
Teksty referatów zostały opublikowane w tomie: Historia gospodarcza Rybnika i powiatu rybnickiego w XIX i XX wieku, red. D. Keller, „Zeszyty Rybnickie 9” do nabycia w trakcie konferencji oraz: link
